www.soL.org.tr‘Siyasetsiz Marx’, Marx olur muydu?
11 Mart 2008, Salı
TURAN KONU
Siyasal Marx
David Fernbach
Çev: Murat Akad
İnceleme, 149 sf.
Daktylos Yayınevi, İstanbul, Şubat 2008
Marksizm-Leninizmin bugün geldiği aşamada, "siyaset" bölmesinin Lenin'e mal olduğu bir veridir.
Leninist parti modelini inşa eden bu büyük önder, burjuva kampa bile şapka çıkarttıracak siyasi dehasıyla 20. yüzyılın tartışmasız en büyük siyasetçisidir. Marx ise, teorik ve felsefi dehasıyla insanlık tarihine damgasını vuran bir sistemin, Engels ile birlikte yaratıcısı ve fikir babasıdır.
Ancak Marx ve Lenin arasında var olan ve büyük ölçüde tarihsel koşullardan kaynaklanan bu ayrımın uçlaştırılması tehlikeli ve yanıltıcıdır. Soğuk savaş döneminde emperyalist kampın ideologları tarafından zorlanan "apolitik Marx, komplocu Lenin" kavramsallaştırması, söz konusu ayrımı zorlayarak Marksizm-Leninizmi eklektik bir birlik gibi yansıtmayı; daha da ötesi bu yolla deforme etmeyi amaçlamıştır.
Bu denklemde "çağının ötesinde bir filozof-teorisyen" olan Marx'ın yaşamı boyu sürdürdüğü siyasi mücadelesi yok sayılırken, "siyasetçi" Lenin'in Marksizme sunduğu devasa teorik katkı hasıraltı edilmektedir.
Siyasal Marx, bu deformasyon girişiminin Marx'a yönelen boyutunu boşa çıkaran bir yapıt olarak öne çıkmaktadır.
Siyasetin sadeleştiriciliği ve açıklayıcılığından olsa gerek, Fernbach tarafından 170 sayfaya sığdırılan bu Marx biyografisi, pek az boşluk bırakmaktadır. Eserin sınırlı hacmine rağmen sahip olduğu bu kapsayıcılıkta, Marx'ın gelişimi ve Marksizmin olgunlaşma sürecinde işçi sınıfı mücadelesi ve siyasetinin sahip olduğu önemli pay belirleyicidir.
Marx: Hep siyasetin içinde
Marx'ın Genç Hegelcilik döneminden başlayarak ilerleyen eser göstermektedir ki, dönemin pek çok sorunu siyaset alanında formüle olurken, Marx'ın geliştirdiği önermelerin bir bölümü siyaset alanında sınanmış, pek çoğu da siyaset alanından gelen verilerle şekil almıştır.
Şüphesiz, her teorik-felsefi önermenin siyaset alanından dinamik bulacağını söylemek mümkün değildir. Hatta çoğu dönem bu geri-besleme mekanizmasının da çalışmadığı ortadadır. Ancak "katı olan her şeyin buharlaştığı" ve işçi sınıfının ve hatta burjuvazinin eylemliliğinden öğrenilen bir dönemin atmosferidir söz konusu olan.
Çarş. Mart 19, 2008 7:13 pm